Zer dan Aste Santua minutu baten azaldua

lunes, 11 de julio de 2022

Barne maisua El maestro interior: Jose Antonio Pagola

 


Fededunak eskolatzeko eta gidatzeko, hierarkia katolikoak behin eta berriz «irakaskuntza eklesiastikoaren» beharra azpimarratzen duen bitartean, kristau-talde garrantzizkok norabidetzen du gaur egun beren bizia aipatutakoaren ikasbideak kontuan izan gabe. Norantz gida gaitzake fenomeno honek? Gero eta kezkagarriagoa da arazoa.

Teologo batzuek beharrezkotzat ematen dute kristauen artean hain ahaztua den «barne maisutza» berreskuratu beharra. Esan ohi da: ezer gutxi balio du «irakaskuntza eklesiastikoa» azpimarratzeak, baldin eta fededunok –hierarkiak eta eliztarrok— Kristoren, «barne Maisuaren», ahotsa entzuten ez badugu, zeinak irakasten jarraitzen baitu bere Espirituaren bidez benetan jarraitu nahi diotenei.

Kristo «Barne Maisuaren» ideia hori Jesus beragandik dator: «Ez deitu inori maisu, bat baita zuen Maisua: Kristo» (Mateo 23,10). Baina, batez ere, San Agustin izan da teologian sarrarazi duena, beraren garrantzia indartsu errebindikatuz: «Maisu bat bakarrik daukagu. Eta haren pean ikaskide gara guztiok. Ez gara maisu edo irakasle bihurtzen zuei pulpitutik hitz egiteagatik. Zinezko Maisuak barnetik hitz egiten digu».

Gaur egungo teologiak egia hau azpimarratzen du, ahaztuegia guztiok, hierarkiak eta eliztarrok: Elizan jalgitzen diren hitzak gonbit huts dira fededun bakoitzak bere baitan Kristoren ahotsa entzun dezan. Hau da gauza erabakitzailea. Kristogandik beragandik «ikasten duzunean» bakarrik sortzen zaizu «zerbait berririk» zeure fededun bizitzan.

Honek berekin hainbat eskakizun dakartza. Beste ezer baino lehen, Elizan aginpidez irakasten dutenentzat. Ez dira, ez fedearen, ez kristau-moralaren jabe. Beren egitekoa ez dute pertsonak juzkatzea eta gaitzestea. Askoz gutxiago gainerakoak «pisu astunez eta jasan ezinez» zamatzea. Ez dira inoren irakasle. Kristogandik «ikasiz» bizi behar duten ikasle dira. Orduan bakarrik lagundu ahalko diete besteei Maisuari «irakasten utzi» diezaioten. Hona nola interpelatzen dituen San Agustinek predikariak: «Zergatik duzu hain gustuko hitz egitea eta hain gutxi entzutea? Zinez irakasten duena barnean dago; aitzitik, zu irakasten saiatzen zarenean irten egiten zara zeure baitatik eta kanpoan ibiltzen zara. Entzuiozu lehenik barnetik hitz egiten dizunari, eta orduan hitz egiezu barnetik kanpokoei».

Bestalde, guztiok behar dugu gogoan izan, inporta duena, hierarkiaren irakaskuntzaren hitza entzutean, barnerantz itzultzera gonbidaturik sentitzen garela Maisu bakarraren ahotsa entzuteko. Berriro San Agustinek gogoratzen digu: «Ez zaitez ibili kanpoan. Ez zaitez barreiatu. Barneratu zaitez zeure barnean. Egiak barne gizakia du bizitoki». Irakasgarria da Jesusek Mariaren jarrera goratzean sortu duen eszena: Maria «eserita Jaunaren oinetan, honen hitza entzuten». Argiak dira Jesusen hitzak: «Gauza bat bakarrik da beharrezko. Alderik hobena hautatu du Mariak».

José Antonio Pagola
Itzultzailea: Dionisio Amundarain

Urteko 16. igandea – C (Lukas 10,38-42)


EL MAESTRO INTERIOR

Mientras la jerarquía católica insiste en la necesidad del «magisterio eclesiástico» para instruir y guiar a los fieles, sectores importantes de cristianos orientan hoy su vida sin tener en cuenta sus directrices. ¿Hacia dónde nos puede conducir este fenómeno? La cuestión inquieta cada vez más.

Algunos teólogos creen necesario recuperar la conciencia del «magisterio interior», tan olvidado entre los cristianos. Se viene a decir esto: de poco sirve insistir en el «magisterio jerárquico» si los creyentes –jerarquía y fieles– no escuchamos la voz de Cristo, «Maestro interior» que sigue instruyendo a través de su Espíritu a quienes de verdad quieren seguirlo.

La idea de Cristo «Maestro interior» arranca del mismo Jesús: «No llaméis a nadie maestro, porque uno es vuestro Maestro: Cristo» (Mateo 23,10). Pero ha sido sobre todo san Agustín quien lo ha introducido en la teología reivindicando con fuerza su importancia: «Tenemos un solo Maestro. Y bajo él somos todos condiscípulos. No nos constituimos en maestros por el hecho de hablaros desde un púlpito. El verdadero Maestro habla desde dentro».

La teología contemporánea insiste en esta verdad demasiado olvidada por todos, jerarquía y fieles: las palabras que se pronuncian en la Iglesia solo han de servir de invitación para que cada creyente escuche dentro de sí la voz de Cristo. Esto es lo decisivo. Solo cuando uno «aprende» del mismo Cristo se produce «algo nuevo» en su vida de creyente.

Esto trae consigo diversas exigencias. Antes que nada para quienes hablan con autoridad dentro de la Iglesia. No son los propietarios de la fe ni de la moral cristiana. Su misión no es enjuiciar y condenar a las personas. Menos aún «echar fardos pesados e insoportables» a los demás. No son maestros de nadie. Son discípulos que han de vivir «aprendiendo» de Cristo. Solo entonces podrán ayudar a otros a «dejarse enseñar» por él. Así interpela san Agustín a los predicadores: «¿Por qué gustas tanto de hablar y tan poco de escuchar? El que enseña de verdad está dentro; en cambio, cuando tú tratas de enseñar te sales de ti mismo y andas por fuera. Escucha primero al que habla por dentro, y desde dentro habla después a los de fuera».

Por otra parte, todos hemos de recordar que lo importante, al oír la palabra del magisterio, es sentirnos invitados a volvernos hacia dentro para escuchar la voz del único Maestro. Nos lo recuerda también san Agustín: «No andes por fuera. No te desparrames. Adéntrate en tu intimidad. La verdad reside en el hombre interior». Es aleccionadora la escena en que Jesús alaba la actitud de María, que, «sentada a los pies del Señor, escuchaba su palabra». Las palabras de Jesús son claras: «Solo una cosa es necesaria. María ha escogido la parte mejor».

José Antonio Pagola

16 Tiempo ordinario – C (Lucas 10,38-42)

No hay comentarios: