Apartatu aurretik Antes de separarse: Jose Antonio Pagola

Gaur egun gero eta gutxiago entzuten da leialtasunaz hitz egiten. Aski da hizketaldi batzuei erreparatzea, ingurumen oso desberdin bat egiaztatzeko: «Nork bere kontura egin dugu oporraldia», «senarrak amodio-kontu bat izan zuen, asko kostatu zitzaidan onartzea, baina zer egiten ahal nuen?», «senarrarekin bakarrik aspertu egiten bainaiz».

Bikote batzuek uste izaten dute maitasuna zerbait berezkoa dela. Erne eta bizirik jarraitzen badu, dena ondo joaten da. Epeltzen eta ezkutatzen bada, jasanezin bilakatzen da elkar bizitza. Orduan, gauzarik hobena, «era zibilizatuan» apartatzea izaten da.

Guztiek ez dute horrela erreakzionatzen. Badira konturatzen direnak, jadanik ez dutela elkar maite, baina elkarrekin jarraitzen dute, hori zergatik egiten duten argiro jakin gabe. Hau izaten dute galdera bakarra, egoera horri noiz arte eutsi ahal izango dioten. Badira beren ezkontza-bizitzatik kanpo maitasun bat aurkitu dutenak ere, eta harreman berri horrek hartaraino erakartzen ditu, ez baitiote uko egin nahi. Ez dute galdu nahi, ez beren ezkontza-bizitza, ez ezkontzaz kanpoko maitasuna.

Asko izaten dira egoerak eta, sarritan, kasu asko oso mingarriak. Bazter utzi izanaz eta umilazioaz isilean negar egiten duten emakumeak. Eraman ezineko beren harremanetan asperturik bizi diren senar-emazteak. Haurrak triste, beren gurasoen maitasun-ezaz sufritzen.

Ezkontza-bikote hauek ez dute izaten «errezeta» beharrik beren egoeratik irteteko. Oso erraza izango litzateke hori. Eskaintzen ahal diegun lehenengo gauza errespetua da, modu diskretuan entzutea, arnasa ematea bizi ahal daitezen eta, agian, norabide-hitz argigarri bat. Alabaina, egoki gerta daiteke, beti egin behar izaten diren oinarrizko urrats batzuk gogoraraztea,

Lehenengo gauza, elkarrizketari uko ez egitea. Agerian ipini behar dira harremanak. Egiatasunez, agerian ipini behar da bakoitzak sentitzen eta bizi duena. Saiatu ulertzen zer dagoen kukuturik ondoez hazkor horren pean. Agerian ipini zer ez dabilen ondo. Izena ezarri batak besteari egindako hainbat bidegabekeriari, batere azaldu eta bereizi gabe metatuz joan izan direnei.

Baina ez da aski elkarrizketa. Krisialdi batzuk ez dira konpontzen eskuzabaltasunik eta jarrera jatorrik gabe. Bakoitza egoismo-jarrera ziztrin eta itxi batean hesitzen bada, gatazka larriagotu egingo da, animoa sutu eta egun batean maitasun izan zena ezkutuko gorroto eta bata bestearen aurkako oldarkortasun bihurtuko.

Gogoan izan behar da, orobat, maitasuna bizitza arruntean bizi ohi dela eta egunerokoa errepikatzearen errepikatzean. Elkarrekin bizi izandako egun bakoitzak, partekatutako poz eta sufrimenduak, bikote bezala bizi izandako problema bakoitzak: horrek guztiak ematen dio trinkotasuna maitasunari. Jesusen hitzak: «Jainkoak lotua ez dezala eten gizakiak», bere eskakizunak ditu hausturara iritsi baino askoz lehenagotik; izan ere, ezkontza-bikoteak pixkana-pixkana joan ohi dira apartatuz, eguneroko bizitzan.

José Antonio Pagola
Itzultzailea: Dionisio Amundarain

Urteko 27. igandea – B (Markos 10,2-16)

ANTES DE SEPARARSE

Hoy se habla cada vez menos de fidelidad. Basta escuchar ciertas conversaciones para constatar un clima muy diferente: «Hemos pasado las vacaciones cada uno por su cuenta», «mi esposo tiene un ligue, me costó aceptarlo, pero ¿qué podía hacer?», «es que sola con mi marido me aburro».

Algunas parejas consideran que el amor es algo espontáneo. Si brota y permanece vivo, todo va bien. Si se enfría y desaparece, la convivencia resulta intolerable. Entonces lo mejor es separarse «de manera civilizada».

No todos reaccionan así. Hay parejas que se dan cuenta de que ya no se aman, pero siguen juntos, sin que puedan explicarse exactamente por qué. Solo se preguntan hasta cuándo podrá durar esa situación. Hay también quienes han encontrado un amor fuera de su matrimonio y se sienten tan atraídos por esa nueva relación que no quieren renunciar a ella. No quieren perderse nada, ni su matrimonio ni ese amor extramatrimonial.

Las situaciones son muchas y, con frecuencia, muy dolorosas. Mujeres que lloran en secreto su abandono y humillación. Esposos que se aburren en una relación insoportable. Niños tristes que sufren el desamor de sus padres.

Estas parejas no necesitan una «receta» para salir de su situación. Sería demasiado fácil. Lo primero que les podemos ofrecer es respeto, escucha discreta, aliento para vivir y, tal vez, una palabra lúcida de orientación. Sin embargo, puede ser oportuno recordar algunos pasos fundamentales que siempre es necesario dar.

Lo primero es no renunciar al diálogo. Hay que esclarecer la relación. Desvelar con sinceridad lo que siente y vive cada uno. Tratar de entender lo que se oculta tras ese malestar creciente. Descubrir lo que no funciona. Poner nombre a tantos agravios mutuos que se han ido acumulando sin ser nunca elucidados.

Pero el diálogo no basta. Ciertas crisis no se resuelven sin generosidad y espíritu de nobleza. Si cada uno se encierra en una postura de egoísmo mezquino, el conflicto se agrava, los ánimos se crispan y lo que un día fue amor se puede convertir en odio secreto y mutua agresividad.

Hay que recordar también que el amor se vive en la vida ordinaria y repetida de lo cotidiano. Cada día vivido juntos, cada alegría y cada sufrimiento compartidos, cada problema vivido en pareja, dan consistencia real al amor. La frase de Jesús: «Lo que Dios ha unido que no lo separe el hombre», tiene sus exigencias mucho antes de que llegue la ruptura, pues las parejas se van separando poco a poco, en la vida de cada día.

José Antonio Pagola

27 Tiempo ordinario – B (Marcos 10,2-16)