Oscar Romero bizitza eta fedea

El día 23 de mayo se celebrará en San Salvador la beatificación del arzobispo Óscar Romero. Hay programados distintos actos en  torno al 35 aniversario de su martirio, ocurrido cuando celebraba misa el 24 de marzo de 1980 en la capilla del hospital en el que residía. Las investigaciones llevaron a agentes de seguridad del Estado que integraban los escuadrones de la muerte.



La figura de Mons. Óscar Romero ha venido engrandeciéndose desde el día de su asesinato hasta hoy. Su compromiso con el Evangelio en unas circunstancias de radical opresión de su pueblo hacen de él un paradigma de pastor. Rodeado de la violencia de la dictadura, en medio de la Guerra Fría con los EEUU apoyando y formando a los militares, el arzobispo de San Salvador se convirtió en la voz de los que no tenían voz y en esperanza para el país.


Hona hemen Koldo Katxok emondako gogoetaren laburpena Igorreko Lasarte Kultur Etxean, Garizumako Hitzaldien sorta barruan.

 

OSCAR ARNULFO ROMERO GALDAMES, 1917-1980

1917: ROMERO aita posta-telegrafoen langile, ama Galdames etxeko lanak: 8 anai-arreba, familia pobrea. Txikitatik abade izan nahian: seminarioan eta Erromara ikastera.

1942- APAIZTUA ERROMAN

20 URTEZ PARROKIETAN: abade otoizlari, debotoa, ekintzaile eliz gauzetan, tradiziozale...

San Salvadorreko Seminarioan administratzaile jesuitekin (Rutilio Grande sj, Jaime Urigoitia sj) bitartean

1965: kontzilioa eta MEDELLIN : ASKAPEN TEOLOGIA

1970-GOTZAI LAGUNTZAILEA

1975: ARRUPEREN FEDE-JUSTIZIA, BEHARTSUEN ALDEKO AUKERA JESUITAK EKINTZA SOZIALEAN... Rutilio eta UCA.

1974- GOTZAI SANTIAGO DE MARIAN: pobrezia ikusten hasi zen, baina abade asko bere kontra kontserbatzaile izateagatik.

EGOERA LATZA NEKAZARI ELKARTE ETA HERRIAREN AURKA... errepresioa, ikasle, langileen aurka, eliz mugimendu askatzaileen aurka... apaiz batzuen aurka... indarkeria nonahi... tortura, inpunitatea (zigorgabetasuna), izugarrizko desberdintasunak, militarrak, paramilitarrak, gerrilak, bortizkeria, ankerkeria-krudelkeria...

1977- OTSAILEAN ARTZAPEZPIKU  SAN SALVADORKOA, HIRIBURUKOA...  eliz talde askotan  ERROMAKO BETIKO TRADIZIOKERIAREN ALDEKOA... (59 urte zituen) oligarkia, gobernuaren eta armadaren peoia –eliz aldaketak geldiaraziko zituena- (gizon isila, izutia (lotsatia), tradiziozale, erromazale, apaiz apala...

1977-MARTXOAN: RUTILIO GRANDE SJ, (49 urte), Manuel Solórzano (72 urte) eta Nelson Rutilio Lemus  (16 urte) hil ebezen.

1980- Martxoak 24 hila meza ospatzen zegoala.

SAN ROMERO DE AMERICA, PASTOR Y MARTIR NUESTRO (kristau herriarena):  JUAN PABLO II ETA BENEDIKTOREKIN EZIN??

2014- FRANTZISKO AITA SANTUAK DIO EZ DELA MIRARIK BEHAR DERRIGORREZ.  RUTILIO ETA ROMERO altare bideetan (hasieran Rutilio, pentsatu genuen ROMEROrekin oraindik ezin??!)

2015-Maiatzak 23: dohatsu izatea  ospatuko SAN SALVADORREN

MONSEÑOR, SAN SALVADORREKO ARTZAPEZPIKU (1977-1980)

1.    JAUNGOIKOA eta ESPIRITU SANTUA:  bere bizitzaren gunea

-         bere irudia aldatzen joan zen. Aita ona –ama samurra- giza

familia- ERREGETZA

-         bere borondatearen bila: beti prest berari entzuteko eta jarraitzeko

-         gloria Dei homo vivens-gloria Dei pauper vivens, ez dakit jarraitzen zuen “gloria hominis visio Dei”

-         maite gaitu eta salbatu nahi gaitu

-         gogo-jardunak  esperientzia sakona: diszernimendua, bi banderak...

-         konfiantza eta bakardadea, barruan borroka

-         salaketa: espiritualkeria (bakarrik kantuak, errezoak, pietate ekintzak...). Hori  zeruan baina hemen injustiziak, zapalkuntza

eta hori ez du Jainkoak maite, nahi bere seme-alabentzat.

2.    NAZARETEKO JESUS:

-         bere kristozentzismoa: bizi., hil eta pizten den JESUS, GIZONA ETA JAINKOA

-         kristau guztien eredu: laiko, erlijioso, abade, gotzain...

-         fedearen gunea eta ez dotrinak, legeak...

-         erregetzaren profeta, martirien martiria: FEDE eta justizia uztartuz

-         berri ona behartsuentzat, solidario eta defendatzaile behartsuekin (askapen teologiaren ildoak)

-         bere jarraitzaile sutsua, gertu sentitzen da NIRETZAT OHOREA POTEREEK BAZTERTZEA JESUSI EGIN ZIOTEN BEZALA.

3.    ELIZA-HERRIA: biak lotuta sentitzen zituen

- beti bi liburu: Jainkoaren Hitza aztertu, ikasi, hausnartu eta Errealitatearen hitzarekin uztartu: síntesia egiteko nola JOKATU

-         benetako kristauen elkartea: behartsuen aldeko aukera

-         abade herria eta profetikoa: jainkoaren herria BAKOITZA BERE MISIOA aurkitu ERREGETZAREN ALDE: kontsultatu-inkestak...

-         herriaren zerbitzari: AHOTSIK GABEKOEN AHOTSA

-         jainkoaren eskubideak eta giza eskubideak defenditzeko

-         eliz magisteritza teorikoa erraza da, bizitzea baldintza haietan ez

-         ez bakarrik irakatsi, ikasi ere egiten du: kristau herrian ere dago ES

-         sinadurak bera kentzeko: elizburuak agintzen badit, prest!

-         Elizaren botererik ez, autoritas da zerbitzua, zerbitzaile

-         Barri ona zabaldu eta SALATU

-         Eliza samaritanoa beste kristau eliz batzuekin batera (ekumenismoa justizia eta behartsuen alde)

4.    BEHARTSUAK: horietatik kanpo salbaziorik ez

-         Jainkoaren kutunak, defendatzaile, seme-alaba maiteenak

-         Benetako fedearen proba: solidaritatea, errukia,

-         Las mayorías populares (gehiengo herritarrak), nekazariak, langileak, obreroak, zapalduak, torturatuak, erailak, desagertuak

-         Romero zen euren BABESA, euren ahotsa

-         Antolatzen hasten direnean erasotuak

5.    BEKATUA ETA KONBERTSIOA-BIHOTZBERRITZEA:

-         pekatu estrukturalak (ekonomikoa, soziala, politikoa): hiltzen du (cain eta abel)

-         indarkeriaren aurka, guztien aurka

-         etengabeko deia KONBERTSIORA, aldatzera

-         salatu (aitortu asko kostatzen zitzaiola, baina Jainkoaren borondatea ez zen hori) : TORTURA, erailtzeak, desagertzeak (paramilitarrak)

-         barkamenaren garantia, Jainkoa beti prest, ROMERO ERE PREST BETI BERE ETSAIAK BARKATZEKO BAITA BERE HILTZAILEAK ERE.

-         Gorrotatzen nauzuenok uste duzue indarkeria zabaltzen ari naizela, eta badakizue gezurra dela. Zuek torturatzaileak, hiltzaileak pena ematen didazue galbidera zoazte, konberti zaitezte!

6.    ABERASTASUNAREN IDOLATRIA

-         SALATU IDOLOK (askapen teologia): dirua (jabego pribatuaren absolutizazioa) eta boterea

-         Horrek sakrifizioak exijitzen ditu: heriotzak, behartsuak, poliki-poliki eta aurka jartzen direnak GARBITU

-         Bere armak: armada eta para... mertzenarioak

-         Desberdintasun ikaragarriak

-         Elizarentzat TENTALDIA: pribilegioak, opariak, ohoreak, prestigioa, MORRONTZA, ASKATASUN FALTA

-         JESUSEN JAINKOARI MEN, EZ IDOLOEI

-         Goiko klasearen bizi maila, amerikarra, XAUKETA, luxua, urrea...

Aberaskeriaren hornidura edo itxura

-         KAPITALAREN diktadura: salatu kapitalismo basatia

-         Akusazioak: traidorea, komunista, iraultzaile,

7.    EGIA:

-         inon argitaratzen ez ziren ERREALITATEAren berri HOMILIETAN

-         Egia eta herria  maite dutenak entzuten eta TXALOAK KATEDRALean

-         Salatu: jainkoaren manipulazioa INTERESEN ARABERA

-         Eliza barruan  onartu behar dugu AUTOKRITIKA: batzuek pentsatzen dute eliza barruan egoteagatik onenak garela: zenbat ontasun, Egia, ongia, elizatik kanpo!

-         Batek daki eliza barruan kanpoan baino ez garen hain on, hain zuzen, hain gizatiar (humano)!

8.    MARTIRIAK:

-         kristoren antzeko, bera martirien martiria

-         eliza martiriala: laikoak, abadeak, erlijiosoak hiltzen dituzte: baina herriko zenbat jende, behartsu, nekazari... guzti horiekin elizak bat egiten du eta euren lagun egiten da.

-         Poza Kristori eta justiziari leial izateagatik

-         TENTALDIA: gatazkarik ez, zuhurtzia, eliza beti erdian, oreka mantentzen, busti gabe; ondo konpondu isilaraziz Egia!

-         Erraza da hiltzea armak edukita, ZAILAGOA da herria maitatzeagatik besteek zu hiltzea.

-         Jesusen benetako jarraitzailea PREST bizia emateko

-         Askotan mehatxatu naute, kontuz ibiltzeko, aldatzeko diskurtsoa, zerbait gertatu ahal zaizulako... ni Jainkoaren nahia jarraitu behar dut

-         Presidenteak babesa eskaini dit eskatzen badiot:  milesker baino nire segurtasuna baino lehen nire apaizena eta herriarena dago, desagertuena, zapalduenarena.

-         Beldurra eta bakardadea sentitu egiten dut, kontserbazio instintoarena (bizitzeko sena), baita herriaren babesa (txaloak) handia

9.    ITXAROPENA

- justizian eta adiskidetzean (utopia), lurraren banaketa zuzena El Salvadortar guztientzat zoriona ekarriko duena

-         kristoren piztuerak kontsolatzen du

-         sufritutakoa ez da alperrik izango

-         profeta herriarekin batera behartsuei kontsolamendu eta itxaropena emateko sufrikario ikaragarrien artean

-         bere salaketak ez ziren gorrotoagatik, maitasunagatik baizik

-         herri honekin ez da zaila artzain izatea: jende xehearen bultzada

-         asko maitatu, konprometitu, ematen duenak asko sufritzen du baina guzti hori itxaropenarekin:

-         HIL AURREKO ELKARRIZKETA BATEAN:

Sarri mehatxatu naute heriotzarekin. Esan behar dizuet kristau bezala ez dudala sinisten  piztuerarik gabeko heriotzan. HILTZEN BANAUTE PIZTUKO NAIZ SALVADORTAR HERRIAN. Esan dut harrokeriarik gabe, apaltasun handienaz. Artzain bezala behartuta nago nire bizia emateko maite ditudanengatik. El Salvadortar guztiak zarete, asasinatuko nautenengatik ere. Mehatxuak betetzen badira  Jainkoari eskaintzen diot nire odola El Salvadorko erredentzio eta piztueragatik. Martiritza grazia bat da, merezi ez dudana, baina Jainkoak onartzen badu nire bizia, nire odola izan dadila askatasunaren hazia eta seinale itxaropena laster errealitate bihurtuko dela. Nire heriotza, Jainkoak onartzen badu, izan dadila nire herriaren askapenaren alde eta testigantza etorkizunaren itxaropenean. Esan dezakezu, ni hiltzen banaute, barkatu eta bedeinkatzen ditudala egingo dutenak. Gotzain bat hilko da baina Jainkoaren Eliza, herria dena, ez da inoiz desagertuko. (1980- Martxoak 23)