Ekuadorreko oihaneko herrien amaiera oso gertu egon liteke: Miguel Angel Cabodevilla

Argia argazkia

Ekuadorren hiru hamarkadaz bizi eta gero, Amazoniako herrietan aditua da Miguel Angel Cabodevilla kaputxino nafarra. Hogei liburu baino gehiago idatzi ditu Ekuadorreko indigenez, baina azken lana, Una tragedia ocultada, polemika iturri bihurtu da. Koldo Azkuneren alkarrizketa Argia astekarian.

Eremu babestua izan arren, Yasuni oihanean petrolioa ustiatzen hasteko eztabaida Ekuadorreko Batzar Nazionalera iritsi zen apirilean eta Cabodevillak orduantxe aurkeztu zuen liburua, Quitoko epaile bat argitalpena debekatzen saiatu bazen ere. Urrian, ustiatzea baimendu du Batzarrak eta horrek oihan itxian bizi diren Taromenane herria desagertzeko arriskua ekar dezakeela uste du misiolariak. Politikarien zinismoa salatu eta Taromenane eta Huaorani herrien arteko hilketak interesagatik baimentzen dituztela iradoki du.

Zalaparta handia eragin du zure liburuak; ziurrenera ez zenuen halakorik espero.

Ez, ia 30 urte egin ditut Ekuadorren [Iruñeko San Antonio elizara destinatu berri dute], eta horrelako erreakzio bat dagoen lehenbiziko aldia da. Epailearen erabakia, liburua kaleratzea galarazi nahi izatea, neurriz kanpokoa izan zen. Zalapartak Ekuadorren egun bizi den egoerarekin dauka zerikusia: lehenengo aldia da gizartearen eta Gobernuaren artean tentsio moduko bat sentitzen dena. Gobernuak ustiatuko ez zuela bazioen ere, Yasuniko lur zati batean sartzeko erabakia hartu du eta gizartearen erantzuna nahiko handia izan da.

Liburua debekatzeko saiakera aurkezpenaren egun berean etorri zen, eta gau horretan bertan Rafael Correa presidentea zurekin harremanetan jarri zen.

Aspaldian ez zen Ekuadorren libururik debekatzen, eta Gizarte Zientzien Latinoamerikako Fakultatean aurkezten ari ginen, Ekuadorreko inteligentziaren bihotzean. Liburuaren aurkezpenera jende andana bildu zen, eta liburua galarazteko neurria gehiegizkoa zela ulertu zuten denek segituan. Gainera, Ekuadorreko Gobernuak atera duen Komunikazio Legearekin [Mozalaren Legea izenez ezaguna] piztuta zegoen suari abar gehiago botatzea suposatzen zuen. Hortaz, Gobernuak ez zuen misiolari batekin arazorik izan nahi eta prentsa-ohar bat karrikaratu zuen, liburuaren debekuan euren erantzukizuna zurituz. Are gehiago, gau horretan bertan presidenteak eta ministroren batek telefonoz deitu zidaten, debekua neurri politiko bat zela ukatuz, eta erabaki judiziala zela ziurtatuz, independentea. Epailearen erabakia hanka-sartze ederra iruditzen zitzaiola aitortu zidan Correak. Oso jatorra izan zen nirekin, eta Yasuniri buruz nuen iritzia azken muturreraino defendatzeko eskatu zidan. Nik, horrela eginen nuela erantzun nion.

Polemikaren ondoren, Iruñera itzuli beharrean izan zara, anonimotasunera, apaiz lanetara. Urrutitik, zein sentipen duzu Ekuadorren bizi izandakoez?

Momentu honetan Iruñera itzuli behar izateak min egin dit. Yasunin arazo serio bat dagoelako eta liburu honek sarraskiak gertatzen diren zonaldeko huaorani eta misiolarien arteko harremanak nahastu dituelako. Ur-putzu batera harria bota izan banu bezala da, eta harria bota eta berehala banoa, nik jaurtitako harrikadak han ditudan kideei eragingo diela jakin arren. Bai, gogorra egin zitzaidan itzulera, baina hementxe egon beharra daukat.

Irakurri alkarrizketa osoa Argia astekarian